Doğru Cevap: E

Açıklaması:

Komünitede türler arası etkileşimler, her iki tarafın da bu etkileşimden nasıl etkilendiği temel alınarak sınıflandırılır. Şimdi her bir eşleştirmeyi inceleyelim:

A) Av - Avcı → (+/-) ✅ Avcı (+): Besin kazanır. Av (-): Ölür veya zarar görür. → Bu ifade doğru.

B) Rekabet → (-/-) ✅ Her iki tür de aynı kaynağı kullanmak için yarışır. Kaynak sınırlıdır, her iki tür için de zarar söz konusudur. → Bu ifade doğru.

C) Parazitlik → (+/-) ✅ Parazit (+): Konak canlının zararına yaşar. Konak (-): Besin kaybeder, zarar görür. → Bu ifade doğru.

D) Mutualizm → (+/+) ✅ Her iki tür de fayda sağlar. Örnek: İnsan ve bağırsak bakterileri. → Bu ifade doğru.

E) Kommensalizm → (+/-) ❌ Bu yanlıştır. Kommensalizmde bir canlı fayda görür (+), diğerine etki yoktur (0). Yani (+ / 0) olmalı. Örnek: Deniz şakayığı içinde yaşayan palyaço balığı (korunur), deniz şakayığı etkilenmez.

Sonuç: Yanlış eşleştirme: E şıkkıdır. Doğru eşlemesi: Kommensalizm → (+ / 0)

Doğru Cevap: E

Açıklaması:

Önce Temel Bilgiler:

→

Doğru Cevap: E

Açıklaması:

Soru "hayvansal parazit" ile ilgilidir ve sindirim sisteminin gelişip gelişmediğini soruyor. Bazı parazit canlılar, konak canlının hazır besinlerini emerek yaşar. Bu durumda, kendi sindirim sistemine ihtiyaç duymazlar.

Doğru Cevap: E) İç parazitlik

İç parazitler (endoparazitler): Konağın vücudu içinde yaşarlar (örn. bağırsak, kan). Besin zaten sindirilmiş olduğundan, sindirim sistemine ihtiyaç duymazlar.

Örnek: Tenya (şerit solucan) → sindirim sistemi yoktur, tüm besinleri emilimle alır.

Diğer Şıklar Neden Yanlış?

A) Mutualizm:

→ İki canlı karşılıklı fayda sağlar. Parazitlik değildir.

→ Örnek: Termit ve bağırsaklarındaki kamçılı protist.

B) Saprofitlik:

→ Ayrıştırıcılık demektir. Canlı artıklarından beslenilir.

→ Bu canlılar (ör. bazı mantarlar, bakteriler) sindirim enzimleriyle dış ortamda parçalama yapar, sindirim sistemleri olabilir.

→ Ayrıca hayvansal parazit değildir.

C) Kommensalizm:

→ Bir canlı fayda sağlar, diğeri etkilenmez.

→ Parazitlik değildir.

D) Yarı parazitlik:

→ Genellikle bitkiler için kullanılır (ör. ökse otu).

→ Hayvansal parazitlik değildir.

Doğru Cevap: B

Açıklaması:

→ Bu soru, bir ekosistemdeki farklı canlı türleri arasındaki ilişkileri ve bu ilişkilerin türlerine odaklanmaktadır. Soruda, bilim insanlarının bir savana ekosisteminde farklı canlı türleri arasındaki etkileşimleri gözlemlediği belirtilmiştir ve hangi ifadenin yanlış olduğu sorulmaktadır. Şıkları tek tek incelediğimizde:

→ A) Büyük memeli hayvanlar ile sığır kuşları arasında kommensal ilişki bulunur. Bu ifade doğrudur. Kommensalizm, bir türün diğerinden fayda sağladığı, diğer türün ise bu ilişkiden zarar görmediği ya da fayda sağlamadığı bir ilişki türüdür. Büyük memeli hayvanlar otlarken böcekleri ürkütüyor ve bu durumdan sığır kuşları faydalanıyor. Ancak bu durum büyük memeli hayvanlara ne zarar veriyor ne de onlara bir fayda sağlıyor.

→ B) Yaban domuzları ile firavun faresi arasında amensal ilişki bulunur. Bu ifade yanlıştır ve doğru cevaptır. Amensalizm, bir türün diğer tür üzerinde olumsuz etkisi olduğu, ancak bu etkileşimden kendisinin ne zarar gördüğü ne de fayda sağladığı bir ilişki türüdür. Ancak soruda belirtildiği gibi, yaban domuzları derilerine yerleşen kenelerden kurtulmak için firavun farelerinin bu keneleri yemesine izin veriyor. Yani yaban domuzları bu ilişkiden fayda sağlıyor. Bu nedenle, bu ilişki bir amensalizm değil, bir mutualizm (karşılıklı fayda) örneğidir.

→ C) Keneler ile firavun faresi arasında av-avcı ilişkisi bulunur. Bu ifade doğrudur. Firavun faresi, keneleri yiyerek besleniyor. Yani firavun faresi avcı, kene ise avdır.

→ D) Çita ile sırtlanlar arasında rekabet ilişkisi bulunur. Bu ifade doğrudur. Çita ve sırtlanlar, besin kaynakları için rekabet ederler. Bu durum, çitanın avını sırtlanlara bırakmasına neden olabilir.

→ E) Keneler ile yaban domuzları arasında parazitlik ilişkisi bulunur. Bu ifade doğrudur. Keneler, yaban domuzlarının derisine yerleşerek onların kanını emerler. Bu durum, kenelere fayda sağlarken yaban domuzlarına zarar verir. Yani bu bir parazitlik örneğidir. Sonuç olarak, yaban domuzları ile firavun faresi arasındaki ilişkinin amensalizm olduğunu belirten B şıkkı yanlıştır ve bu nedenle doğru cevaptır.

Doğru Cevap: B

Açıklaması:

🔍 Olay: Büyük mavi kelebeğin tırtılları, karınca larvalarına benzeyen kimyasallar salgılar. Karıncalar kandırılır ve bu tırtılları yuvalarına taşıyıp besler. Tırtıllar fayda görür (koruma ve besin alırlar), Karıncalar ise farkında olmadan zarar görür (kendi kaynaklarını kelebek tırtıllarına harcarlar).

🧠 Bu ilişki nedir?

A) Mutualizm ( + / + ) ❌ İki tür de fayda görür → Ama burada karıncalar zarar görüyor.

B) Parazitizm ( + / – ) ✅ Bir tür fayda sağlarken diğeri zarar görür. Tırtıllar fayda sağlıyor, karıncalar farkında olmadan zarar görüyor. → Bu parazitizm tanımına tam olarak uyar.

C) Kommensalizm ( + / 0 ) ❌ Bir taraf fayda görür, diğerine etkisi olmaz → Burada karıncalar etkileniyor (olumsuz), bu tanıma uymaz.

D) Amensalizm ( – / 0 ) ❌ Bir tür zarar görür, diğeri etkilenmez → Tırtıllar fayda görüyor, bu tanıma uymaz.

E) Rekabet ( – / – ) ❌ İki tür de zarar görür → Burada yalnızca karıncalar zarar görüyor.

✅ Sonuç: Bu ilişki parazitizm olarak tanımlanır.

Doğru Cevap: B

Açıklaması:

Simbiyoz (Simbiyotik ilişki): İki farklı türün birlikte yaşaması durumudur. En az bir taraf mutlaka fayda sağlar. Bu yaşam birlikteliği uzun sürelidir ve fiziksel yakınlık içerir.

Şıkları İnceleyelim:

A) Mutualizm ✅ İki tür de fayda sağlar → simbiyotik ilişkidir. Örnek: Likenlerde alg + mantar

B) Saprofitlik ❌ Ayrıştırıcılıktır. Canlı artıklarını, ölü organizmaları parçalayarak beslenmektir. İlişki iki canlı arasında değildir (biri zaten ölüdür), dolayısıyla simbiyotik değildir. ✅ Doğru cevap budur.

C) Kommensalizm ✅ Bir canlı fayda sağlar, diğeri etkilenmez. Örnek: Köpek balığının etrafında yüzen küçük balıklar (artıklardan faydalanır).

D) Yarı parazitlik ✅ Bitki bitkiye simbiyotik ilişki örneğidir. Ökse otu gibi canlılar konak bitkiden su ve mineral alır, ama fotosentez yapar.

E) İç parazitlik ✅ İç parazit, konağın içinde yaşar ve ondan fayda sağlar. Konak zarar görür → simbiyotik bir ilişki türüdür (parazitizm)

Doğru Cevap: C

Açıklaması:

Tenyalar (Şerit solucanlar) Hakkında:

- Tenyalar, insan ya da hayvanların ince bağırsağında yaşayan iç parazitlerdir.

- Bulundukları ortamda hazır sindirilmiş besinler vardır.

- Bu nedenle, kendi sindirim sistemine ihtiyaç duymazlar.

- Besinlerini vücut yüzeylerinden difüzyonla alırlar.

- Ayrıca, oldukça basit yapılıdırlar, sindirim sistemi hiç gelişmemiştir.

Diğer Şıklar Neden Yanlış?

A) Kan emen kene: → Ağız yapısı gelişmiştir, kanı emer, sindirim sistemi vardır.

B) Deri döküntüleriyle beslenen uyuz böceği: → Deri hücrelerini parçalar, basit de olsa sindirim sistemi bulunur.

D) Kan emen sivrisinek: → Ağız yapısıyla kan emer, sindirim sistemine sahiptir.

E) İnsan kanı ile beslenen pireler: → Tıpkı sivrisinek gibi kan emer, sindirim sistemi gelişmiştir.

Doğru Cevap: C

Açıklaması:

1.tür, en iyi L besin çeşidinde; 2.tür, en iyi N besin çeşidinde; 3.tür, en iyi N besin çeşidinde gelişmektedir.

Buna göre üç tür için L ve N besini içeren ortam en iyisidir.

Doğru Cevap: C

Açıklaması:

Verilen metin, bitki kökleri ile mikorizal mantarlar arasındaki simbiyotik ilişkiyi anlatıyor. Bu ilişki şu şekilde işler:

Mantarlar, toprakta daha geniş alana yayılabilen hifleri sayesinde su ve mineral maddelerin (özellikle fosfatın) alınmasını kolaylaştırır. Bitkiler ise fotosentez yoluyla ürettikleri organik besinlerin bir kısmını mantara verir. Bu ilişki karşılıklı fayda esasına dayanır, yani mutualist bir ilişkidir.

Şıkların İncelemesi:

A) Hem bitki hem de mantarlar bu etkileşimden fayda sağlar.

→ Doğru. Bitki fosfat alımında avantaj sağlar, mantar ise organik besin alır.

B) İki canlı arasında mutualizm vardır.

→ Doğru. Her iki canlı da fayda gördüğü için bu ilişki mutualisttir.

C) Mantarlar bitkinin organik besin ihtiyacını karşılar.

→ ❌ Yanlış. Tam tersi, bitki mantara organik besin sağlar. Mantar fotosentez yapamaz. Bu nedenle bu şık yanlıştır ve sorunun doğru cevabıdır.

D) Mantarlar sayesinde köklerin emilim yüzeyi artırılmış olur.

→ Doğru. Hifler toprağa yayıldığı için emilim yüzeyi artar.

E) İki canlının birbirinden ayrılması ikisine de zarar verir.

→ Doğru. Özellikle fosfat fakiri topraklarda bu ilişki bozulduğunda bitkinin gelişimi ciddi şekilde etkilenir, mantar da besinsiz kalır.

Doğru Cevap: C

Açıklaması:

Soruda Verilen Gözlemler:

Kapalı bir deney ortamında 24 saat sonra: Karbondioksit miktarı azalıyor, Serbest azot (N₂) miktarı azalıyor ve Oksijen miktarı artıyor

Bu değişikliklerin nedeni, ortamdaki bazı canlıların fotosentez ve azot döngüsü ile ilgili faaliyetleridir.

C Seçeneği Neden Doğru?

Baklagiller (Fabaceae): Köklerinde azot bağlayıcı bakteriler (örn. Rhizobium) ile simbiyotik yaşar. Bu bakteriler, havadaki serbest azotu (N₂) alıp, bitkinin kullanabileceği organik azot bileşiklerine çevirir. Bu süreç sonucunda serbest azot azalır. Aynı zamanda baklagil bitkisi fotosentez yapar, bu da: Karbondioksit kullanımına, Oksijen üretimine neden olur.

Nitrifikasyon Bakterileri: Bu bakteriler, azot bileşiklerini amonyaktan (NH₄⁺) → nitrite (NO₂⁻) → nitrata (NO₃⁻) dönüştürür. Bu süreç, topraktaki azot döngüsünü destekler. Dolayısıyla azotlu bileşiklerin dönüşümüne katkı sağlar, serbest azotun azalmasını dolaylı olarak destekler.

Karbondioksit azalması → Fotosentez yapan baklagil bitkisinden kaynaklanır.

Serbest azot azalması → Baklagil köklerindeki azot bağlayıcı bakteriler tarafından sağlanır.

Oksijen artışı → Fotosentezin sonucudur (baklagil tarafından).

Dolayısıyla, bu üç değişikliği birlikte sağlayabilecek **tek canlı grubu kombinasyonu: ➡️ Baklagiller + Nitrifikasyon Bakterileri